maandag 24 januari 2011

floaterlaser

Yag laser behandeling

Wat merk je van een floater?
Mensen met floaters zien 1 of meerdere vlekken voor hun oog zweven. De vlek beweegt mee met je oog en beweegt typisch ook een een beetje na. Afhankelijk van waar de floater zit heb je er meer of minder last van. Aan veel floaters kun je wennen, sommige floaters blijven erg hinderlijk.
Dat je er aan went is een deel van de waarheid. Het betekent over het algemeen dat de floater zich heeft verplaatst naar een deel waar je er geen last van hebt. Mogelijk kunnen je hersenen het deels uitschakelen, maar bij een grote vlek voor het midden van je beeld lukt dat niet.
Wat is een floater?
De ruimte tussen ooglens en netvlies is gevuld met glasvocht (vitreous). Dit lijkt qua structuur veel op rauw kippeeiwit.. Het glasvocht bevat voornamelijk water en  eiwit. Dit eiwit kan strengetjes of klontjes vormen die het zicht kunnen belemmeren. Een floater is een troebeling van het glasvocht die een als een schaduw op het netvlies wordt geprojecteerd. Er zijn vele synomiemen voor: glasvochttroebeling, mouche volante, floater.
Waarom stoort de ene floater wel en de andere niet?
Vergelijk je oog met een bioscoop. Je hebt een projector (licht wat door de pupil naar binnen komt) en een projectiescherm (je netvlies of retina). De lichtbundel van de projector is relatief klein ten opzichte van de zaal (glasvocht). Als iemand door de zaal loopt kan hij tussen jou en het projectiescherm lopen (dan heeft een klein deel van het publiek last). Hij kan ook door de projectiebundel lopen. Dan is dat voor iedereen zeer storend. Als hij daar dan ook nog eens stil blijft staan is het helemaal hinderlijk. Als hij gaat zitten stoort hij niet meer. Als hij buiten het beeld loopt registeer je het wel, maar zal het meestal niet hinderlijk zijn.
Het projectiescherm van je oog (netvlies) is op een aparte manier gebouwd. Je focust met je gele vlek (fovea), dat is het centrale deel van de retina. Het is ongeveer 1 vierkante milimeter groot. De rest van het netvlies (de periferie) geeft geen scherp beeld maar geeft de omgeving weer. (kijk naar een voorwerp. Als je dat scherp ziet kun je de omgeving waarnemen maar niet scherp). In feite wordt dus het beeld waar je het scherpst mee kijkt geprojectieerd op fovea van 1 vierkante milimeter. Vergelijk de floater met de persoon die door de bioscoop loopt. Afhankelijk van waar hij zich bevindt is de floater meer of minder storend. Zit hij pal voor de centrale fixatie is dat zeer hinderlijk.
Naast de locatie zijn ook factoren zoals formaat en dichtheid van belang. Tenslotte is er ook een persoonlijke factor; de ene persoon kan er wel aan wennen en de ander niet. Diegenen die zich er erg aan storen komen in aanmerking voor een behandeling.
Wat kan je er tegen doen?
Als een floater zich niet te dicht bij het netvlies of lens bevindt kan het meestal worden gelaserd. Als een laser niet mogelijk is kan het glasvocht ook operatief worden verwijderd (pars plana vitrectomie  of PPV). Momenteel is de opvatting van de meeste oogartsen dat je er niets aan moet doen, omdat een PPV erg riskant is en omdat ze het bestaan van de floaterlaser niet kennen.
Waarom is de floaterlaser zo onbekend?
Er is meerdere redenen. Voor een deel dogmatisch denken van de oogartsen: een floater behandel je niet want je went er aan en de behandeling is riskant. Een groot deel van vernieuwingen komt van de industrie die zijn spullen aan de man wil brengen. Zij verdienen veel aan oogdruppels en andere medicatie en aan implantlenzen ed. De floaterlaser is voor hen niet interessant, want er valt voor hen niets aan te verdienen. Sterker nog, de tijd die een oogarts besteedt aan floaters kan hij niet besteden aan behandelingen waar de industrie aan verdient.
Behandeling van floaters met YAG laser:
YAG Floaterectomie of YAG vitreolyse
Wat is YAG vitreolyse?
Met de YAG laser kan je weefsel waaronder floaters verdampen. Deze behandeling is goedgekeurd door de FDA na veel werk van de Amerikaanse oogarts Dr Karickhoff. YAG-laser is een goed alternatief voor een PPV.  In 92-95% van de gevallen kan de floater succesvol worden behandeld.
Wat zijn de risico’s van een floaterlaser?
Risico’s zijn zeer laag. Niet ernstige complicaties treden op in 0.1 tot 0.16% van de behandelingen. Voorbeelden zijn tijdelijke bloedinkjes op het netvlies of staar als de lens zou worden geraakt.
Wat zijn de risico’s van een vitrectomie?
Risico’s zijn relatief hoog. De PPV is ontwikkeld voor de behandeling van netvliesloslatingen. Als je die niet behandeld is de kans op blindheid vrijwel 100%.  Daarbij vallen kleine risico’s in het niet. Bij mensen boven de 50 is de kans om binnen 2 jaar na een PPV aan staar te moeten worden geopereerd bijna 100%.
Er zijn enkele series bekend van resultaten van PPV voor floaters. De kans op een netvlieslosating varieert tussen de 1 en 10%. De follow up was te kort om iets te kunnen zeggen over de kans op staar.
Waarom ontstaan netvlieslotlatingen en staar na een vitrectomie?
Tijdens een PPV worden er instrument in het oog gebracht. Op de plek waar ze het oog binnengaan kan er genoeg kracht op het netvlies komen om een scheurtje te maken of het netvlies los te trekken.
De kracht die hiervoor nodig is ongeveer 3 maal de kracht die je nodig hebt om met je vinger door het oppervlak van water te breken (heel weinig kracht dus). Glasvocht is heel erg draderig. Als je eraan trekt kun je makkelijk het netvlies scheuren. Tijdens een PPV kan er tractie op komen met als gevolg een scheur in het netvlies. De lens is heel gevoelig en kan makkelijk staar ontwikkelen na aanraking. De boosdoener bij PPV zijn mogelijk de waterstromen die door het oog lopen. Tijdens een laser kom je het oog niet binnen en wordt er niet aan getrokken. In theorie verminder je zelfs de tractie omdat verbindingen binnen het glasvocht worden doorgenomen. Dat lijkt de verklaring waarom er nog geen rapportages zijn van netvliesloslatingen na een floaterlaser.
Wat gebeurt er tijdens laser?
Als laser voldoende energie heeft (>2.2mJ) wordt weefsel verdampt door plasmaformatie en optical breakdown. De floater absorbeert de energie van de laser, wordt opaak en verandert in gas. Je ziet een kleine flits (microbliksem) en hoort een tikje (microdonder). Er komen wel kleine fragmentjes vrij die net te ver van de flits zaten om te verdampen, maar genoeg energie krijgen om af te breken. Deze fragmentjes  zijn over het algemeen zo klein dat ze geen last geven na de laser.
Als te weinig energie wordt gebruikt ontstaat er geen optical breakdown met verdamping maar fragmentatie (floater wordt in kleine brokje gebroken).
Breekt de laser de floater niet in kleine stukjes?
Als je voldoende energie gebruikt wordt de floater daadwerkelijk verdampt.
Voordelen YAG vitreolyse tov Vitrectomie:
Zeer weinig complicaties (0.1% bij 2000 behandelingen)
Geen lange herstelperiode
Vrijwel geen risico op cataract (staar)
Direct resultaat
Niet invasief.
Hoog succespercentage (92-95%)
Complicaties:
structuur die dichtbij floater zit kan geraakt worden, risico is zeer klein en afhankelijk van locatie
Wanneer behandelen?
Als tenminste 2 maanden aanwezig zonder verbetering.
Wanneer is een vitrectomie beter?
Grote floaters dicht op retina, zeer dikke floater, zeer uitgebreide floaters kunnen meestal niet
verholpen worden met een laser. In dat geval is een PPV de beste oplossing.
Het is eventueel wel mogelijk om de klacht van de floater te verminderen.
Misconcepten van meeste oogartsen:
Omdat veel mensen er geen last van hebben moet iemand er mee kunnen leren leven.
Meeste mensen kunnen eraan wennen dus u ook.
Waar kan je in Nederland aan floaters worden behandeld?
In Oogziekenhuis Zonnestraal in Hilversum worden zowel laserbehandelingen (dr Gerbrandy) als vitrectomieen (dr Mura) uitgevoerd om mensen van floaters af te helpen.
http://www.oogziekenhuiszonnestraal.nl/ tel 08 88 77 77 77
Resultaten van floaterlaser in Hilversum (dr Gerbrandy):
Dit zijn zogeheten preliminary results resultaten worden officieel gepresenteerd op een Europees congres feb 2011.
Er zijn tussen september 2009 en september 2010 in totaal 75 ogen behandeld met de YAG-laser. Bij de overgrote meerderheid (93%) is dat succesvol geweest. Mensen werd voor en na de laser gevraagd om op een schaal van 1-10 aan te geven hoeveel last de floater geeft (1 geen last en 10 zeer veel last). Succes is natuurlijk een breed begrip. Technisch is iemand die zijn klachten voor de laser een 8 geeft en erna een 7 een succes….., maar niet een succes wat je gehoopt had. Bij deze 75 ogen  daalde de gemiddelde klachtenscore  van 7.8, tot 2.2 na de behandeling. Gemiddeld dus enorm succesvol! De meeste floaters waren na 1 sessie verholpen, uitgebreidere hadden een 2e nodig en de meest uitgebreide zelfs 3. Er waren veel mensen bij die van 8 naar 1 zijn gegaan, maar ook een paar die van 8 naar 6 zijn gegaan of waarbij de klachten niet zijn verminderd. Bij 4 ogen heeft de laser geen verbetering gebracht. De reden was bij staar (1), nauwe pupil (1) te uitgebreide floaters (1) te dense en harde floater om effect te hebben. Er was nog 1 keiharde floater waarbij de  behandeling mislukt leek. De patient was nadien toch vrijwel klachtenvrij en gelukkig omdat hij verplaatst was buiten zicht. Sommige floaters blijken moeilijker te laseren dan andere. Vrijwel altijd is het de moeite waard om het te proberen. Een vitrectomie kan je achter de hand houden voor het geval het niet lukt.
De verwachting is dat de laser de behandeling van 1e keus zal worden bij storende floaters.
Bron: http://www.floaterlaser.nl/Floaterlaser/index.htm_2.html